Auteur: Willem Broens

met ‘De wereld is een woord’ van Patricia de Martelaere. ‘Veeleer dan een gemeenschappelijke ervaringswereld te veronderstellen is de taal zelf onze enige echt gemeenschappelijke ervaringswereld. Zonder de taal is alles privé, ongearticuleerd, oncontroleerbaar. Daarom kunnen we ook nooit echt abstractie maken van de taal. Een kind dat leert spreken leert tegelijk ook zien, horen…

Verder met ‘De wereld is een woord’ van Patricia de Martelaere. ”Hij heeft pijn,’ zegt de bezorgde moeder van de baby die ligt te brullen en te kronkelen in zijn wieg; maar van de rustige, stille baby, die inwendig misschien de gruwelijkste pijnen heeft, zegt ze met een glimlach: ‘Hij is tevreden.’ Niemand kan weten…

Verder met ‘De wereld is een woord’ van Patricia de Martelaere. ‘Waarom zeggen we van de stenen niet dat ze ‘denken’? En waarom klinkt het zo raar van een computer te zeggen dat hij ‘denkt’, zélfs indien hij alle uiterlijke karakteristieken van denkactiviteit zou vertonen? Omdat de taal ons een beeld meegeeft waarin we computers…

Job Koelewijn heeft zijn leesprojecten. Elke ochtend leest hij uit voor hem belangrijke boeken, neemt het op en verwerkt deze opnames in installaties. Hij begon met Spinoza. Mijn ‘overschrijfwerk’ begint ook op een project te lijken.Op zoek naar antwoorden op vragen als ‘wat gebeurt er als we lezen? Hoe is de relatie met het denken?…

Vervolg; Patricia de Martelaere ‘De wereld is een woord’. ‘Er gaat op zijn voorhoofd immers geen lampje branden wanneer hij dat doet, en de tekens die verondersteld worden wél op begrip te wijzen ( glunderen, knikken, aha-uitroepen) kunnen net zo goed een geveinsd of een verkeerd begrijpen begeleiden. Ook de would-be ‘begrijpende’ zelf kan ons…

ik toch vermelden dat onlangs verscheen het boek van Marja Pruis over Patricia de Martelaere ‘Als je weg bent’, Prometheus, 192 blz.Verder met ‘De wereld is een woord’. ‘Het concept ‘regel’ (‘het volgen van een regel’) speelt in Wittgensteins taalopvatting van de ‘Philosophische Untersuchungen’ een uitermate belangrijke – maar daarom nog niet eenduidig te bepalen…

Verder met ‘De wereld is een woord’ van Patricia de Martelaere’. ‘Stel dat iemand bij het lezen systematisch a door b zou vervangen, b door c, c door d, enzovoort, en z door a? Zouden we zijn gedrag dan nog als ‘lezen’ bestempelen? Wellicht wel, maar dan als een systematische en extravagante vorm van verkeerd…

Nu Laat ik Patricia de Martelaere aan het woord over lezen. Het essay komt uit de bundel ‘Een verlangen naar ontroostbaarheid’,ondertitel: ‘over leven, kunst en dood’. Uitgegeven in 1993. Titel van de tekst ‘De wereld is een woord’. ‘Een van de vreemdste vragen die Wittgenstein in de ‘Philosophische Untersuchungen’ tot zijn lezerspubliek richt is wel…

Nu Laat ik Patricia de Martelaere aan het woord over lezen. Het essay komt uit de bundel ‘Een verlangen naar ontroostbaarheid’,ondertitel: ‘over leven, kunst en dood’. Uitgegeven in 1993. Titel van de tekst ‘De wereld is een woord’. ‘Een van de vreemdste vragen die Wittgenstein in de ‘Philosophische Untersuchungen’ tot zijn lezerspubliek richt is wel…

Gerard Unger; ‘Terwijl je leest’. Vervolg. ‘Beelden kunnen je raken met een directheid en een kracht die met taal maar met moeite is te benaderen. Het grote en complexe kunstwerk ‘Op het dak’ van Ilya Kabakov was een duistere omgeving. Lopend over daken keek je in verlichte kamers met een ratjetoe aan meubilair, eenvoudig en…